Bình
Nguyên Lộc
Đêm rằm tháng bảy nầy, trời đã không mưa Ngâu như thường năm mà lại còn nóng bức khó chịu.
Tuy thế, con
đường Hòa Hưng vẫn vắng hoe: ở
ngoại ô xa, người ta ngủ sớm như
dưới tỉnh.
Thỉnh thoảng một
chiếc xe hơi chạy về phía khám đường.
Như giữa truông rừng mà ánh đèn pha hay đuổi
thú, ở đây, năm bảy con vật cũng phát
nhảy vào lề cỏ.
Đó là những con chó đi
hứng mát ngoài đường. Chúng tùng tam tụ ngũ
nơi đó để tìm bạn, để yêu
thương, để kể lể cho nhau nghe những câu
chuyện chó của loài người mà chúng được
mục kích, để cãi nhau, tranh nhau một nhơn tình và
rất thường khi xâu xé nhau.
Thật là rậm rật
như chó tháng bảy!
Khi ánh đèn bật lên thì trên
màn bạc tình cờ ấy, hiện ra nhiều trò chó má và
khúc phim ngắn kia thật là kém mỹ tục thuần
phong.
Từng cặp một, chúng
thơ thẩn dưới ánh trăng mờ, chơi vơi
trong nguồn ân bể ái. Lại có những anh chàng bị
hất hủi, đứng bơ vơ tiu nghỉu; có
những anh chàng đang lẽo đẽo theo một bóng
hồng; có những cặp nhân tình như giận nhau,
đứng cùng nhau mà mỗi người đang nhìn
một ngả.
Lạ lắm là trong loài
giống nầy, cái thiếu mà đực lại thừa.
Cho nên đây đó vài trận đánh nổi lên, ai cũng
cả quyết tranh nhau người ngọc.
Dạ khách là dân tứ
chiếng: chó ta, mực, vện, phèn chiếm đa số,
nhưng cũng có những béc-dê lai,
kiêu hãnh nhưng quả không hùng dũng chút nào, những con
chó vá, lai giống tám mươi đời vương, bé
loắt choắt mà cứ làm bộ oai. Những con chó tây
chánh hiệu mà me tây nào đó đã bỏ lại khi lui
về vườn để hoàn lương, ốm tong teo
vì thiếu thịt bò, bâng khuâng như nhớ thời oanh
liệt.
Ở đây không phân chia giai
cấp: chó ghẻ cũng lắm khi may mắn lọt vào
mắt xanh của cô nàng, chó rụng lông vẫn ngồi trò
chuyện được với chó xù, và cả con chó
thọt cũng có bạn. FF
Những anh chàng gặp
đêm xui xẻo chia nhau đi từng nhà mà rủ ren. Trong
đó còn nhiều cô nàng khuê môn bất xuất: chủ chúng
nó không muốn chó họ đùm đề con dại, càng
không muốn chó họ trao thân một cách phiêu lưu
để rồi đẻ ra những tạp giống mà
họ không thích.
Những cô nàng kín cổng cao
tường nầy, đẹp thì không đẹp, nhưng
chúng có sức quyến rũ của trái cấm. Thế nên
nhiều anh chàng ràng mãi trước ngõ mấy nhà khép
cửa phòng thu kia.
Ôi chao là khổ cho các nhà vô
phước nầy. Bên ngoài chàng kêu chàng hú, bên trong nàng
hứ nàng hé suốt đêm.
Thật là rậm rật
như chó tháng bảy!
Cái nhà khổ hơn hết là
hiệu may Chức Nữ „chuyên may y phục đàn bà“
như tấm bảng trước đó đã nêu lên.
Hiệu may có che cái thảo
bạt phía trước. Thảo bạt đóng bằng
cửa song, trong ngoài thấy nhau được. Cổng
không kín, tường không cao, bọn nó dễ trao lời
nhau và cứ xấn rấn trước nhà đó mà rậm
rật.
Cô Tư, cô chủ, ban
đầu còn la lấy lệ, mãi sau phải lấy
củi phang ra bên ngoài và quất con Ma-Lên hết mấy roi.
Nhưng chứng nào tật
nấy, bọn nầy cứ nội công ngoại kích, khó
chịu quá đi thôi.
Cô Tư đành chịu thua,
đi lại giường nằm đọc Liêu Trai
để quên chúng nó. Cô tìm dấu đã đánh trên lề
tờ sách hồi nãy và đọc thấy con ma ấy
đang lên lầu . Cô bỗng sực nhớ đến tên
con chó của mình, nên mỉm cười.
Con Ma-Lên của cô không
phải là ma, cũng không leo lên đâu cả. Đó là
tiếng Pháp-me-Tây để nói Ma-Đơ-Lên (Madeleine).
Nguyên năm trước,
ở xóm có một con mẹ, vợ săn-đá, khách hàng
khó chịu nhứt của cô; con mẻ tự xưng là
Ma-Lên.
Cô Tư rất không ưa con
mẹ ấy, nên đặt tên con chó như thế cho bõ
ghét.
Nhưng Ma-Lên bốn cẳng
là bạn thân nhứt của cô Tư. Tết năm ngoái cô
về quê thấy nhà bên cạnh nhà ông ngoại cô,
người ta toan đem cả một ổ chó con trấn
nước cho chết. Động lòng thương, cô xin
con chó tốt nhứt để nuôi.
Không phải chỉ
thương chó chết đuối mà thôi đâu, cô
thương vì thấy số phận con chó hơi từa
tựa số phận cô ở cái chỗ bị
người đời hất hủi một cách bất
công.
Ở nhà quê, chó tháng giêng hay
hóa dại, vì thời tiết nóng quá. Nhơn tháng ấy là
tháng hoa vông trổ, người ta lầm lẫn sự
trùng phùng ấy với nguyên nhơn bệnh dại, nên
gọi bệnh ấy là chứng mắc-hoa-vông. Chó lớn
thì họ còn để sống vì còn cần, chớ chó
mới đẻ là họ trấn nước chết
hết kẻo chúng nó mắc-hoa-vông mà khốn!
Cô Tư năm đó bốn
mươi ba tuổi, tuổi Dần. Chỉ vì cái tuổi
Dần báo hại ấy mà trai đời xa lánh cô, không
sợ cô mắc hoa vông mà sợ cô sát chồng, như trong
sách nói.
Thuở còn trẻ, ở làng,
cô cũng được nhiều người coi mắt.
Nhưng không đám nào đi tới nữa cả, sau
vụ coi thầy, coi tuổi.
Cô Tư không đẹp,
nhưng có duyên, có giáo dục lại có của. Thế mà cô
phải chịu nhìn năm tháng trôi đi, nhìn tuổi tác cô
chồng chất lên mãi trong cảnh cô độc lẻ loi.
Cuộc kháng chiến đã
đưa cô trôi nổi lên Saigon mấy năm nay và cô càng
cảm thấy cô đơn hơn bao giờ hết
giữa đô thị đông đúc nầy.
Người con gái già, khi qua
khỏi tuổi khó khăn bốn mươi, bỗng nghe
thân thể và lòng bình thản lại. Cái rạo rực
tuổi thơ chỉ còn là một ký ức xa xôi. Tuy nhiên
bình thản không có nghĩa là vui vẻ được.
Nếu không có Ma-Lên làm
bạn, không rõ cô Tư sẽ buồn đến bực
nào. Ma-Lên sạch sẽ, ngoan ngoãn, Ma-Lên trìu mến chủ,
ít đi đâu.
Nhưng nó là con gái đang thì,
lại không hấp thụ được cái giáo dục
tiết chế của con gái loài người, nên nó bắt
đầu để cho xác thịt làm chủ nó.
Cô Tư đọc tới
chỗ chàng thư sinh vừa gác bút ngước lên thì
thấy cô gái áo lam đứng trước mặt mình mà
mỉm cười, thì bỗng nghe một tiếng „cẳng“,
con Ma-Lên đã đánh ngã lọ trầu bà để trên bàn
gần cửa song.
Cô tức lắm. Cuối
xuống đất lượm chiếc guốc mà chọi
nó. Ma-Lên hoảng sợ chạy vô riu ríu nằm dưới
chân giường.
Chủ nó nghiêm sắc mặt
mà hỏi xẳng:
- Vậy đó hả?
Chắc Ma-Lên chỉ hiểu
một phần lời của chủ nó thôi, phần trách
mắng tội đánh bể cái lọ. Phần kia, nó làm
sao nhận thức được lý do chủ cấm
đoán nó đi ra ngoài để yêu đương.
Chính chủ nó cũng còn
chưa hiểu. Nói đúng ra, cô Tư vẫn hiểu
nhưng không muốn thú nhận.
Những người xấu
bụng, hay ganh tị trước hạnh phúc của
kẻ khác. Cô Tư là người tốt. Nhưng
rủi thay, cô lại là gái già. Thành ra cô vẫn xấu
một chút xíu về chỗ đó. Trước kia, mỗi
lần trang bạn đi lấy chồng, cô bỗng
thấy hết thương người bạn đó.
Lắm khi đâm ra ghét họ, và thình lình tìm được
những lỗi to lỗi nhỏ của họ lu bù.
Lâu rồi, cô
quả không còn ganh tị với ai, vì bạn hữu cô
đã thành bà nội, bà ngoại hết cả rồi. Nhưng
con Ma-Lên đã đến trong đời cô. Cái ngày mà nó
đi song song với con chó Mốc trước nhà, cô
lại ngậm ngùi nhớ lại tuổi xuân của mình,
rồi như trẻ trở lại, cô cả quyết
giữ nó, không cho nó „bị hoen ố”. Phải, cô xem cái
việc nó yêu đương là hoen ố thân nó.
Mắng Ma-Lên
xong, cô Tư lại tiếp tục đọc sách. Thừa
cơ chủ lo ra, Ma-Lên đứng dậy, chạy vòng vòng
quanh nhà như gà mắc đẻ. Ngoài kia mấy con chó hàng
xóm vẫn đứng đó mà kêu „hựt ... hựt ...
hựt”.
Thấy
dạng Ma-Lên trở ra, chúng nó áp tới xung phong vào cửa.
Tiếng cào vào gỗ nghe sột sột, tiếng hựt,
hựt càng phút càng to.
Bị phá
rối giữa lúc ham mê câu chuyện, cô Tư lần
nầy giận tràn hông.
Cô chạy mau
ra ngoài, vặn khóa mở cửa để đuổi chó.
Cô mở he hé cửa thôi, rồi đứng chắn nơi
đó. Nhưng Ma-Lên chen vào hai chân cô, quyết vọt ra.
Mưu toan bất ngờ của con chó khiến cô ngạc
nhiên. Cô lấy hai chân kẹp cổ nó lại. Nó rấn
tới để vuột, mạnh quá tưởng
tượng, như có ai đẩy phụ thêm ngoài sau.
Nếu cô Tư không khép cửa kịp, thì chắc cô đã
ngã sấp vì sức xô của con Ma-Lên.
Đóng
cửa xong, cô mệt thở hổn hển, đạp
một cái lên đầu Ma-Lên rồi đi vào
giường.
Tuyệt
vọng, Ma-Lên theo chủ đi vào. Lần nầy nó
buồn hiu hiu, nằm gác mõm lên hai chân trước, ra
vẻ nhẫn nại chịu số phận.
Cơn
giận nguôi lần, cô Tư nhìn Ma-Lên rồi thương
nó hơn bao giờ hết. Nó mới lớn lên, đầy
dẫy sinh lực. Tiếng gọi xác thịt mà nó nghe theo,
tự nhiên quá, có gì bậy bạ đâu. Thế mà, tại
sao nó lại phải bị bắt làm gái già? Đồng
loại nó có lánh xa nó đâu, có coi tuổi coi thầy gì
để mà sợ nó đâu. Thì tại làm sao bắt nó
chịu số phận của một người không may
đẻ vào năm Dần?
Cô Tư vói tay
vuốt lên đầu Ma-Lên, Ma-Lên cảm động ngóc mõm
liếm tay chủ, mắt nhìn cô Tư nói:
- Tôi không hiểu sao chủ cấm
đoán tôi, nhưng dầu sao tôi vẫn thương
chủ. Mà ... buồn quá chủ ơi!
Cô Tư nghe văng
vẳng ai hát:
Xưa kia ai cấm duyên bà,
Bây giờ bà già bà cấm duyên tôi.
Cô tiếp
tục vuốt đầu con Ma-Lên mà không nhìn chó nữa; cô
nhìn vào thuở cô hai mươi, xa lắm rồi. Ngậm
ngùi thay một thời xuân đã mất! Khoa coi tuổi
đã ngăn cô sống tự nhiên ngoài lễ giáo.
Đời cô như còn vơi những nỗi niềm gì,
nhưng mà lại đầy ứ những uất khí nó xúi
cô xử ác với con bạn mến thương hôm nay.
Cô Tư
bỗng vụt ngồi dậy, do dự giây lát rồi
đứng lên đi ra ngoài.
Ma-Lên cứ
bình tĩnh nằm đó, an phận mà chủ đã
định cho.
Cô Tư
vặn khóa cái rột, mở cửa cái két. Chó bên ngoài
hoảng sợ vẹt ra.
Cô kêu:
- Ma-Lên, ra đây!
Ma-Lên như
không tin được tiếng kêu của chủ là
thật. Nó ngóc đầu, dáo dác nghe ngóng, đến
chừng chủ kêu lần thứ nhì nó mới chắc
bụng, nên uể oải bước ra.
Lần nầy
nó không dám hấp tấp. Biết có được đi
chăng?
Cô Tư
vuốt lên đầu nó. mà rằng:
- Đi chơi với chúng bạn
cho vui!
Rồi
phải xô nó ra, nó mới chịu đi cho.
No comments:
Post a Comment